جاذبه های گردشگری
آستانه
این شهر با موقعیت جلگه ای به عنوان مرکز شهرستان آستانه اشرفیه در فاصله 30 کیلومتری شهر رشت واقع است. آستانه اشرفیه از شهرهای تاریخی استان گیلان به شمار می رود که در گذشته به نام کوچان معروف بوده است. البته در کنار سایر علل اهمیت این شهرستان، می توان به بارگاه ملکوتی سید جلال الدین اشرف، برادر امام رضا(ع) اشاره نمود. آستانه اشرفیه همچنین یکی از شهرهای مهم مذهبی ، زیارتی و کشاورزی گیلان به حساب می‌آید.
شهرستان سرسبز و زیبای آستانه اشرفیه با برنج‌های خوش عطر و بویش در تمام ایران شناخته شده است. شهرستان آستانه اشرفیه در مسیر راه اصلی کناره دریای خزر واقع شده و آب و هوای این منطقه همانند سایر قسمت‌های گیلان معتدل و مرطوب است.
عمده محصولات کشاورزی این شهرستان عبارتند از: برنج، دانه‌های روغنی، چای، پسته زمینی، محصولات جالیزی و اندکی سیب زمینی و انگور. دامداری نیز در این شهرستان از اهمیت برخوردار است.
برخی از مکان‌های دیدنی و تاریخی آستانه اشرفیه:
آرامگاه پیرجنگلی بازکیا: گوراب بین آستانه اشرفیه و لاهیجان
آرامگاه دکتر محمد معین در کنار رودخانه حشمت رود آستارا
بقعه آقا سید حسن شهر آستانه اشرفیه
بقعه آقا سید حسین کیا در7 کیلومتری باختر آستانه اشرفیه
بقعه آقا سید محمد
بقعه سید جلال الدین اشرف
پارک ساحلی استانه اشرفیه
مناظر حاشیه رودخانه سفید رود
پل چوبی کیاشهر
پل خشتی نیاکو و کیسم
تونل جنگلی صفرابسته
پارک جنگلی کیاشهر
پارک ملی بوجاق کیاشهر
املش
این شهرستان از سمت شمال و شرق با شهرستان رودسر، از سمت جنوب با شهرستان سیاهکل و از سمت شمال غرب و غرب با شهرستان لنگرود همسایه است.
شهرستان املش دارای مناطق زیبا و جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی است، مناظر طبیعی در این شهرستان نگاه هر دوست‌دار طبیعت را به شدت مجذوب خود می‌کند.
مسافران نوروزی و گردشگرانی که برای فرار از زندگی شهری به سوی طبیعت کشیده می‌شوند، میتوانند شهرستان املش در استان گیلان را به عنوان مقصد سفر انتخاب کنند.
فهرست جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی شهرستان املش عبارتند از:
برج تاریخی میل امام با ارتفاع هفت متر
خانه های قدیمی خاندان صوفی
قلعه شاه نشین قلعه
بافت تاریخی شهر املش
تالاب زربیجار
مناطق ییلاقی و باغات چای
غار تلاین گورج و هفت خم تله سر
یخچال طبیعی ملجادشت
دهکده ییلاقی
تندرستی خسیب دشت
هلودشت
چشمه آب معدنی لوزان
"برج تاریخی میل اُمام "از جاذبه های مهم تاریخی املش است و هر ساله گردشگران زیادی برای دیدن این آثار به این منطقه سفر می کنند.قلعه میل امام در دهستان سمام بخش رانکوه املش قرار دارد، ارتفاع برج در گذشته بیشتر از 670 سانتیمتر بوده و قطر پایه های آن بین 120 تا 140 سانتیمتر مربع متغیر است و بخشی از آن تخریب و بقایای آن در سطح تپه پراکنده است و از این برج برای دیده بانی و راهنمایی مسافران و یا شاید برای ارسال پیام با دود و آتش استفاده می کردند.
" خانه های قدیمی خاندان صوفی " از دیگر جاذبه های تاریخی املش است که مورد توجه گردشگران از اقصی نقاط کشور است، این بنا در وسط شهر املش و در ارتفاع 45 متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد.
" قلعه شاه نشین گورج " از دیگر جاذبه های تاریخی املش است که مربوط به دوران های پس از اسلام است.این اثر در بخش رانکوه روستای گورج واقع شده و در دوم آبان ماه سال ۱۳۸۲با شماره ۱۰۶۵۳به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برای دیدن قلعه گورج نخست باید به املش و از آنجا به دو کیلومتریِ شمالِ روستای گورج رفت. قلعه گورج بینِ روستای گورج و رودخانه چاکرود، رودی کوهی به ارتفاع هزار و 600 متر واقع شده است.
" تالاب زربیجار " از جاذبه های طبیعی شهرستان املش است که گردشگران را مسحور خود می کند، این تالاب بخشی از استخر زربیجار است. قسمت نخست در کنار جاده و قسمت دوم به صورت تالاب همراه با گونه های تالابی است. روی آب را جلبک فرا گرفته و در داخل آن درخت های توسکا است.
این تالاب زیستگاه پرندگان مهاجری است که در فصل زمستان به این مکان کوچ می کنند. مرغابی، اردک هوایی، چنگر و خوتکا از جمله این پرندگان است.
انزلی
این شهر قدیمی و زیبا، به عنوان مهمترین بندر شمالی ایارن در حاشیه جنوب غربی دریای خز و درفاصله 40 کیلومتری شهر رشت واقع شده و ازدو قسمت غازیان و انزلی تشکیل گردیده است که در گذشته به وسیله پلی متحرک از یکدیگر جدا می شده اند. این دو شهر از دو جهت دارای اهمیت است یکی اینکه مهمترین بندر تجاری ایران در ساحل دریای خزر به شمار می رود و دیگر اینکه با توجه به قرار گرفتن در ساحل ماسه ای این دریا از موقعیت مناسبی برای جذب گردشگران به منظور تفریح و استراحت برخوردار است. این بندر زیبا دارای امکانات اقامتی، پذیرایی و اماکن تفریحی بسیار زیادی می باشد که در زیر به تعدادی از آنها پرداختیم:
مرداب انزلي : مهمترين و جالب‌ترين نقطه شهر انزلي، تالاب آن است. مرداب بين المللي انزلي، زيباترين و بزرگترين مرداب دنيا است كه از نظر زيست محيطي ، سياحتي و اقتصادي اهميت دارد. تالاب انزلي سواحلي پوشيده از نيزار و گلهاي دريايي رنگارنگ و نيلوفر دارد و قايقراني ، اسكي ، شكار ، ماهيگيري و گردش با قايق از تفريحات رايج در آن است. وسعت آن ۲۸۰ كيلومتر مربع ، عمق آن ۲/۸- ۱/۲ متر و داراي جزاير متعدد است. در زمستانها هزاران پرنده دريايي بخصوص قو هاي زيبا به اين محل مهاجرت مي كنند. به علت فراواني گلهاي نيلوفر، مرداب به جزيره گلها نيز معروف است. انواع ماهيان و گياهان در مرداب وجود دارند.اين تالاب در قسمت جنوبي بندر انزلي قرار دارد.
دريا كنار : ساحل دريا منطقه آزاد انزلي به طول تقريبي ۱۰ كيلومتر مكان دل انگيزي جهت آب تني و آفتاب گيري است. آنچه سواحل انزلي را از سواحل ديگر درياي خزر متمايز مي‌‌سازد، عمومي‌‌بودن سواحل آن است كه در دسترس همگان قرار دارد.
بلوار: اين پارك ساحلي در سال ۱۳۰۷ ساخته شده است. بلوار به وسعت ۳۵۰۰۰ متر مربع در كنار موج شكن و مشرف به دريا ساخته شده و همراه با گلزار زيبايش ديدني مي باشد.
موج شكن ( مول ) : در سال ۱۸۹۵ ميلادي جهت ايجاد اسكله و مقاومت در برابر امواج ، زير نظر دو مهندس روسي ساخته شده و مانند دماغه اي در داخل دريا پيش رفته است. در سالهاي اخير بناي موج شكن توسعه يافته است.
پلهاي غازيان و انزلي : به همراه پل انزلي در سال ۱۳۱۶ شمسي ساخته شده است . دريا از روي اين پل بزرگ ، جلوه زيبايي دارد.
مناره : برج ساعت انزلي واقع در محوطه پشتي بازار سپه ( ميدان انزلي ) كه قدمت آن به سال ۱۸۱۵ ميلادي مي رسد ، ۲۸ متر ارتفاع دارد و به منزله فانوس دريايي بوده است كه در ساحل انزلي و در دل دريا مشاهده مي‌‌شود.
موزه : كاخ ميان پشته در سال ۱۳۱۲ شمسي ساخته شده و داراي ۱۱ اتاق و يك سالن پذيرايي و چهار سرويس حمام و دستشويي با نماي بسيار زيباست. اين كاخ در حال حاضر موزه نظامي مي باشد و انواع سلاحهاي گرم و سرد از زمان صفويه تا كنون در معرض ديد عموم است.
ميدان مالا
شنبه بازار : بازار محلي با قدمت بيش از ۱۰۰ سال، در روزهاي شنبه هر هفته برگزار مي شود و محل فروش انواع محصولات و غذاهاي محلي است.
بازارچه مرزي : بازارهاي معروف به بازار روسي عبارتند از گيلار ، كاسپين ، پرديس و سنگاچين
دهكده ساحلي : مجتمع مسكوني و ويلايي دهكده ساحلي در ورودي شرقي انزلي واقع شده است و داراي ۵۰ سوئيت ، ۲۵ آلاچيق و... با قابليت اسكان صدها نفر مي باشد. اين مجتمع داراي رستوران، فروشگاه، پارك ، مسجد ، منطقه شناي برادران و خواهران، زمينهاي ورزشي ، ويلاهاي ساحلي و ... مي باشد.
پارك شهر
آرامگاه بي بي حوريه
امامزاده صالح
آرامگاه آقا پير
ساختمان شهرداري و شهرباني : مشرف به بلوار ساخته شده و محل ترنم موزيك كه به حافظيه معروف است در آن واقع است. بناي شهرداري انزلي يك بناي زيبا و ضمنا از نظر تاريخي قابل توجه است. زيرا شهرداري بندر انزلي اولين شهرداري ايران است. اين بنا در سال ۱۳۰۰ هجري شمسي ساخته شده است.
مجتمع تفريحي طرح دريا : مناطق ويژه و مجهز طرح شنا مخصوص خواهران و برادران در خيابان پاسداران ، ساحل قو و نيز جنب هتل سفيدكنار قرار دارد كه مجهز به انواع خدمات رفاهي، نجات غريق ، اسكله قايقراني ،مركز خريد و غيره مي باشند.
آرامگاه آقا سيد نجفي
تالش
تالش شهری با مساحت ۲۳۷۳ کیلومتر مربع در شمال غرب استان گیلان قرار دارد و یک‌چهارم خاک استان را تشکیل می‌دهد. این شهرستان که نام خود را از قوم تالش گرفته و به استناد منابع و شواهد بسیار، بازمانده اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل است، از غرب به استان اردبیل، از شمال به آستارا و از جنوب به رضوانشهر و ماسال و از شرق به دریای خزر و انزلی محدود شده و شامل شهرهای پره سر، ماسال، رضوانشهر و عنبران است.
گویش تالشی در ناحیه جلگه ای و کوهپایه ای رواج دارد. شهرستان تالش دارای چهار بخش مرکزی، اسالم، حویق و کرگانرود می باشد. تالش با داشتن آثار باستانی ، تاریخی و همچنین جاذبه‌های طبیعی فراوان می‌تواند بستر مناسبی جهت رشد و توسعه صنعت گردشگری باشد.
از جمله مناطق دیدنی تالش میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
پارک جنگلی گیسوم
منطقه ییلاقی سوباتان
منطقه ییلاقی مریان و تنده بین
جاده کوهستانی اسالم به خلخال
قلعه سلسال لیسار
کاخ قشلاقی و ییلاقی سردار امجد
سورتمه سیاهداران
حمام قدیمی آق اولر
مناطق باستانی تول
بقعه شاد میلرزان (شاه میلرزان) واقع در روستای خطبه سرا
بقعه آقا سید احمد نال تربه از نوادگان امام موسی کاظم(ع) امام شیعیان واقع در روستای نال تربه
بقعه سلطان سید در مرکز شهر تالش و بقعه سیاه علم خاله سرا در روستای خاله سرا
"قلعه لیسار "معروف به دژ سلسال در روستای لیسار در 18 کیلومتری جاده تالش به آستارا واقع است که از قلعه‌های مهم دوران اسماعیلیان می باشد. همچنین کاخ قشلاقی نصراله خان سردار امجد واقع در داخل شهر تالش که قدمت تاریخی آن مربوط به دوره قاجاریه است و کاخ ییلاقی نصراله خان سردار امجد که در روستای مریان آق اولر قرار دارد، از جلوه‌های مهم تاریخی شهر تالش است.
"پارک جنگلی گیسوم "تالش با مساحتی حدود ۸۰ هکتار، سواحل دریای گیسوم و جاده جنگلی منتهی به آن دارای منظره‌های بسیار بدیعی است، که هر ساله مسافران بسیاری را پذیرا است.
"سورتمه سیاهداران "در مسیر 1050 متری در دل جنگل های سیاهداران بر روی یک خط ریلی تعبیه شده است که خم و قوس ها و فراز و نشیب هایی با سرعت حداکثر 40 کیلومتر را می پیماید تاهیجان و تفریح سالمی را به استفاده کنندگان ارائه دهد.
"طرح ساحلی قروق" در سه کیلومتری مرکز شهر تالش از بی نظیر ترین طرح های ساحلی کشور است. سوارکاری، پارک پرندگان، رستوران خانوداگی، بازارچه، استخر شنا، سوئیت و کمپ های اسکان مسافر، برکه مصنوعی و... از جمله امکانات این طرح ساحلی می باشد.
"آبشار زمرد" حویق یکی از زیباترین پدیده‌های گردشگری شهرستان تالش و استان گیلان به شمار میرود که در تمام فصول سال گردشگران و کوهنوردانی از دیگر نقاط و استان‌های دیگر را به خود جذب می‌کند. فاصله این آبشار از بازار شهر حویق ۹ کیلومتر است که قسمتی از جاده آن آسفالت بوده و بقیه نیز خاکی و کوهستانی است.
رشت
این شهر به عنوان مرکز استان گیلان در جلگه مرکزی گیلان واقع شده و با فاصله 330 کیلومتری شمال غربی تهران و انتهای راه اصلی قزوین به بندر انزلی قرار دارد. دو شاخ آبه از رودخانه سفید رود به نام های سیاه رود و گوهر رود از سوی شرق و غرب شهر رشت در جریان هستند و سرانجام به تالاب انزلی می ریزند. بناهای رشت از سبک معماری ویژه ای برخوردار هستند که تبلور آن را در میدان اصلی شهر می توان مشاهده نمود. اقلیم این شهر معتدل است و دارای تابستانی گرم و زمستانی مرطوب و معتدل می باشد. این شهرستان از شمال به دریای خزر و بندر انزلی، از جنوب به شهرستان رودبار، از شرق به شهرستان های فومن، صومعه سرا و شفت منتهی می شود. شهرستان رشت شامل 6 بخش مرکزی، خمام، خشکبیجار، سنگر، کوچصفهان و لشت نشاء و 18 دهستان و 296 آبادی است.
ساکنان شهرهای این شهرستان عمدتاً به مشاغل خدماتی، تجاری و صنعتی مشغول هستند و شالیکاری نیز از عمده فعالیتهای روستاییان این خطه می باشد.
جاذبه های تاریخی و گردشگری:
عمارت کلاه فرنگی
عمارت شهرداری
عمارت پست
موزه رشت
خیابان فرهنگی علم الهدی
خانه قدیری
کتابخانه ملی رشت
موزه میراث روستایی گیلان
خانه میرزا
خانه ابریشمی
کلیسای ارامنه
کاروانسرای لات
پارک قدس رشت
بوستان ملت
بازار رشت
"خانه ابریشمی" به صورت دو طبقه در ضلع جنوب شرقی میدان صیقلان رشت واقع است و مربوط به دوره ی قاجار می باشد. و بانی آن حاج قاسم حاکم دوره ی ناصر الدین شاه بوده است. سربندی بنا ، چوبی و با پوششی سفالی است. تالار آینه ، چینی خانه و اتاق های مزین به گچ بری بیانگر جلوه های هنری عصر قاجار می باشد.
"کاروانسرای لات" درکنار راه رشت- قزوین در دهستان سراوان ودر نزدیکی امامزاده هاشم قرار دارد و به کاروانسرای شاه عباسی مشهور است . رابینو می نویسد این کاروانسرا در زمان حکمرانی منوچهر خان معتمد الدوله حکمران گیلان و به هنگامی که فتحعلی شاه فرمان مرمت جاده رشت- قزوین را صادر کرد ساخته شد .(,رابینو ,۱۳۵۷ص۲۸۳ )در سالهای اخیر این کاروانسرا به نحو مطلوبی باز سازی شده است.
"خانه و موزه میرزا کوچک خان" ، مردی که به نماد مبارزه علیه بیداد و ستم در دل ایرانیان ماندگار شده است و هیچ‌گاه از آرمان‌های انقلابی خود باز نماند، در شهر سبز رشت قرار دارد.
"آرامگاه میرزا کوچک‌خان جنگلی" معروف به سردار جنگل هم در جنوب شهر رشت واقع شده است. این آرامگاه کوچک و با اهمیت، مورد عنایت و توجه مسافران و مردم است که با سادگی وزیبایی بر روی قبر میرزا کوچک خان جنگلی احداث شده است.
"پارک جنگلی سراوان" در ۱۵کیلو متری شهرستان رشت قرار دارد. این جنگل بسیار زیبا همه روزه پذیرای بسیای از گردشگران به این منطقه می باشد و از امکاناتی همچون پارک بازی کودکان ، کلبه های اقامتی و پارکینگ برخوردار می باشد. پوشش درختی پارک جنگلی سراوان به دو بخش جنگل طبیعی و جنگل دست کاشت تقسیم می شود که بخش طبیعی آن پایه های شاخه زاد و دانه زاد بلوط ، ممرز و انجیلی بهمراه گونه های توسکا و اوجا را شامل می شود و در قسمت جنگل کاری بیشتر گونه کاج تدا و کاج سیلوستریس و سرونقره ای و زربین دیده می شود . دیدن خانه های روستائی در این جنگل را فراموش نکنید.
"سبزه میدان رشت" نام میدانی قدیمی در رشت است که در نزدیکی میدان شهرداری این شهر قرار دارد. این میدان در زمان حکومت محمد ولی خان تنکابنی ( نصرالسلطنه ، سپهدار اعظم، سپهسالار اعظم ) در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بازسازی و بهسازی شد و از همان زمان گردشگاه عمومی شد. امروزه دارای فضای سبز، کتابخانه عمومی و تندیس هایی از مشاهیر گیلان شیون فومنی ، پروفسور فضل الله رضا، دکتر محمود بهزاد ، پروفسور مجید سمیعی و پروفسور اکبرزاده می باشد.
سبزه میدان نام ناحیه ای است که سابقاً بین دو محله استاد سرا و محله کیاب رشت قرار داشته و سبزه زاری بود که تا محله چمارسرا امتداد داشته است.
"موزه رشت" بنایی است با قدمتی ۷۰ ساله که در زیرزمینی به وسعت ۷۰۰ متر مربع و با زیربنای ۵۶۰ متر مربع
این بنا در گذشته به « میرزا حسین خان کسمایی » آزادیخواه ، شاعر و روزنامه نگار معروف و از رجال دوره مشروطیت و نهضت جنگل بود و یکی از یاران میرزا کوچک خان جنگلی تعلق داشت و در سال ۱۳۴۹ هجری شمسی، وزارت فرهنگ و هنر وقت آن را خریداری نمود . پس از تعمیرات لازم ، برای نخستین بار توسط کارشناسان مرکز مردم شناسی ایران به موزه تبدیل شد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۶۷ با نام موزه ی شهر زیر نظر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان اداره می شد . موزه رشت واقع در خیابان طالقانی ، روبروی زایشگاه دکتر فامیلی می باشد.
"موزه میراث روستایی" زیرمجموعه موزه‌های فضای باز میباشند که جلوه تمدن و فرهنگ روستایی را در محیط طبیعی باز می‌نمایانند.
موزه میراث روستایی گیلان در زمینی به مساحت حدود ٢۶٣ هکتار، در پارک جنگلی سراوان، واقع در کیلومتر ١٨ جادۀ رشت- تهران قرار دارد. فکر تأسیس موزه، پس از زمین لرزه خرداد ١٣۶٩ گیلان که روند تخریب بناهای سنتی را شدت بخشید، شکل گرفت. این موزه، نمونه‌ای کوچک اما واقعی، از نحوه زندگی و فرهنگ سنتی روستاهای گیلان است. بخش معماری این موزه، مجموعه‌ای است که قدمت بناهای آن به طور متوسط به ١۵٠ سال می‌رسد. هدف موزه میراث روستایی گیلان، تنها انتقال بناهای روستایی نیست، بلکه حفظ فرهنگ بومی، فن ساخت و دانش نانوشته‌ای است که در روستاهای گیلان وجود داشته است.موزه میراث روستایی گیلان تا کنون موفق به کسب چندین جایزه و گواهینامه از سوی نهادهای ملی و بین المللی شده است.
"باغ محتشم" یا پارک شهر، از قدیمی‌ترین بوستان‌های شهر رشت و استان گیلان محسوب می‌شود. این باغ که در جنوب شهر رشت قرار دارد، در سال ۱۳۲۷ قمری توسط صادق اکبر محتشم الملک ملقب به سردار معتمد از مالکین و حکام گیلان مطابق الگوی باغ بزرگ طرابوزان احداث شده است. این بوستان دارای مساحتی بالغ بر ۱۴۰ هزار متر مربع میباشد که با هزاران اصله درخت، خیابان‌های مشجری پدید آورده است. دقت در خیابان‌بندی و رعایت فواصل درختان و دقت در محوطه‌سازی و بهره‌گیری از روش‌های علمی در احداث این پارک موجب گردیده مکان مزبور به یکی از زیباترین پارک‌های ایران از زمان احداث تاکنون تبدیل گردد. عمارت کلاه فرنگی از جمله آثار دوره قاجاریه شهر رشت نیز در ضلع جنوبی باغ محتشم قرار دارد. هچنین این باغ از امکانات متنوعی نظیر وسایل بازی کودکان، شهربازی، کتابخانه و زمین‌های ورزشی برخوردار میباشد. باغ محتشم که امروزه به پارک شهر شهرت دارد، از سالهای دور برای مردم استان گیلان و به خصوص شهر رشت که اوقات فراغت را با گردش در خیابان‌های مشجر آن سپری می‌کردند، مکانی آشناست. موقعیت پارک در شهر : خیابان حافظ جنب استانداری سابق ( جنوب شهر)
"عمارت کلاه فرنگی رشت" از جمله آثار دوره قاجاریه شهر رشت است و در ضلع جنوبی باغ محتشم این شهر قرار دارد. این عمارت بنایی فاخر و به یادگار مانده از اواخر دوران قاجار است و چون در باغ محتشم ساخته شده از جمله جاذبه‌های دیدنی شهر رشت به حساب می‌آید. عمارت کلاه فرنگی دارای ۴ طبقه است اما از بیرون به نظر می‌آید که ۳ طبقه دارد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق است و این اتاق‌ها هر یک به وسیله پنجره‌هایی نورگیری داخلی و تهویه مناسب را در فصل گرم سال فراهم میکنند.
بلندترین اتاق این عمارت هشت‌گوش و از هر سو دارای پنجره‌هایی است که رو به باغ باز می‌شود و مصالح به کار رفته در آن آجر، چوب و گچ است. مصالح به کار رفته در بنا از جنس آجر و چوب بوده و بام آن به صورت خرپشته ای و پوشش آن از جنس سفال خمره ای تعبیه شده،که در زیر آن سفال هایی قرار گرفته اند که کار آنها عایق بندی گرمایی و سرمایی ساختمان و نگه داری سفال می باشد.
رضوانشهر
نام اصلی رضوانشهر، رَزوَند یا رزونده یا رزوندی (razvendi ) بوده‌است که بعداً به صورت رضوان‌ده و رضوانشهر درآمد. این محل تا سالهای ۱۳۰۰ خورشیدی چندان رونقی نداشت.در دوران انقلاب جنگل، جاده موسوم به شاه‌عباسی بازسازی و بهره‌برداری دوباره شد. این جاده با گذر از رضوان‌ده، گسگرات را به آبادی ساحلی شفارود پیوند می‌داد. شهرستان رضوانشهر در شمال غربی گیلان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه های تالش قرار دارد که از دوبخش جلگه ای و کوهستانی تشکیل گردیده است، رضوانشهر بین شهرستان های تالش، بندرانزلی، صومعه سرا، ماسال و خلخال واقع شده است. زبانهای رایج در این شهرستان شامل زبان تالشی وگیلکی است که زبان تالشی در منطقه کوهستانی تکلم می شود وزبان منطقه جلگه ، گیلکی می باشد. این شهرستان از موقعیت جغرافیایی ممتازی برخوردار می باشد بدین معنا که گلوگاه ارتباطی بخش های مرکزی، غربی و شمالی استان محسوب شده و در مدخل شاهراه ارتباطی گیلان به استان اردبیل و کشورهای قفقاز و روسیه قرار گرفته است.
اقتصاد شهرستان زیبای رضوانشهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم مهربان و زحمتکش این شهر از این راه امرارمعاش می کند. مهم ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و ذرت میباشد. پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (۲۲ هزار هکتار در شهرستان رضوانشهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار میباشد.
جاذبه های تاریخی و گردشگری:
آبشار ویسادار پره سر
مناطق کوهستانی ارده و زندانه و برزکوه
بنای تاریخی اسپیه مزگت (مسجد سفید) دیناچال
خرابه های شهر گسکر در روستای هفت دغنان
گورستان باستانی مینه رو و وسکه
دژ زرین کول در ییلاق شوشل دشته دومن
خانه تاریخی سردار مقتدر در ییلاق آق مسجد
آق مسجد رینه
پارک جنگلی دکتر درستکار
مجتمع ساحلی تازه آباد
مجتمع ساحلی پره سر
"آبشار ویسادار " از زیباترین آبشار های ایران و سومین آبشار مرتفع استان گیلان است. این آبشار به معنی "سایه درخت بید" است که در 16 کیلومتری شهر پره سر در شهرستان رضوانشهر واقع شده و همچون نگینی در دل جنگل های زیبای این منطقه می درخشد. ابهت این پدیده طبیعی با صدای ریزش آب از ارتفاع حدود 20 متری و نیم دایره ای که در دل سگ و صخره برای رسیدن به پایین ایجاد می کند، برای هر بیننده ای جالب و جذاب است.
رودبار
این شهر از شهرهای کوهپایه ای گیلان است و بر دامنه کوههای البرز و تالش ، در کناره رودخانه سفید رود و در امتداد باغهای انبوه زیتون قرار دارد. این موقعیت جغرافیایی، منظره زیبایی را از ترکیب شهر سازی و طبیعت بوجود آورده است. این شهر یک شهر میان راهی و عبوری است. به همین دلیل بسیاری از مسافران ضمن توقف کوتاه در آن به خرید محصول عمده رودبار یعنی زیتون و فراورده های آن می پردازند. آب و هوای این شهر که در جنوب استان گیلان واقع شده از نوع آب و هوای مدیترانه ای است که دارای زمستانهای معتدل و اندکی مرطوب و تابستانهای گرم و خشک میباشد.
رودبار در گذشته به نام های مختلفی از جمله خشکه رودبار ، رودبار محمد زمان خانی ، رودبار زیتون و پیلده رودبار بوده است که نام رودبار به دلیل جریان داشتن رودخانه سفیدرود در این شهر می باشد. شهرستان رودبار از نظر تاریخی قدمتی شش هزار ساله داشته و دارای چهار بخش مرکزی ، رحمت آباد و بلوکات ، خور گام ، عمار لو می باشد.
گفتنی است مناظر بسیار زیبا در ارتفاعات پوشیده از درختان همیشه سبز زیتون ، آبهای معدنی گوارا و نیز پیشینه تاریخی و دیرینه فرهنگی منطقه که تپه مارلیک از بارزترین نشانه های آن است ، این شهرستان را به یکی از استعدادهای مهم گردشگری تبدیل کرده است.
این شهرستان با وسعت ۲۵۷۴ کیلومتر مربع دومین شهرستان استان گیلان به لحاظ و سعت است و از شمال به رشت، ازجنوب به استان قزوین و از غرب به فومن و استان زنجان محدود می‌شود.
اقتصاد این منطقه بعلت شرایط خاص اقلیمی بر پایه کشاورزی و دامداری استوار است. مهمترین محصول آن زیتون میباشد که عمده ترین محصول کشاورزی شهرستان بوده و دارای فرآورده‌های بسیاری چون روغن زیتون و صابون است.
درخت زیتون هم زمان با کوچاندن کردان از نواحی شمال سوریه و حلب، به این منطقه راه پیدا کرد. این اتفاق در زمان شاه عباس بزرگ، ۶۰۰ سال پیش رخ داد.
جاذبه های تاریخی و گردشگری:
غار درفک
درخت سرو هرزویل
سوسن چلچراغ (روستای داماش-عمارلو)
چشمه آبگرم لویه
چشمه آب معدنی سنگ رود
سرچشمه کلشتر
چشمه آبگرم ماست خور (منجیل)
سد منجیل
ییلاق سلانسر
پارک جنگلی کندلات
تالاب سیاهرود و دریاچه سد تاریک
کوه آسمانسرا
غار تاریک لوشان
ییلاقات آغوزبن، سی دشت، دره دشت، بروبن
روستای تاریخی انبوه
"درفک "نام آتشفشان خاموشی در استان گیلان و در رشته کوه البرز است درفک رشته کوهی هشت کیلومتری دارد که از جنوب شرقی به شمال غربی کشیده شده و چندین قله بلند در آن به چشم می خورد قله هایی که اگر اهل کوهنوردی باشید حتما نام آن را شنیده اید. پرترددترین قله این رشته کوه هم قله درفک است که با ارتفاع 2714 متر در محدوده شهرستان رودبار، بخش رحمت‌آباد و بلوکات، دهستان دشتویل و در 27کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان رودبار قرار گرفته است. آتشفشانی که سال ها از آخرین جوش و خروش آن می گذرد و شاید بتوان گفت که بکرترین طبیعت و آب و هوا را در میان قله های دیگر دارد.
"ییلاق سلانسر" از توابع بخش مرکزی بخش مرکزی شهرستان رودبار و یکی از زیباترین ییلاقات رودبار رستم آباد از شهرهای شهرستان رودبار است که در 15 کیلومتری این شهر قرار دارد. این منطقه دارای طبیعت بی نظیر و بسیار زیبایی است که هر بیننده ای را محسور خویش می کند.
روستای زیبا و ییلاقی "داماش "در استان گیلان و در بخش عمارلو شهرستان رودبار زیتون قرار دارد. داماش از شمال به روستای صیقلده خورگام و از جنوب به زمین‌ها و مراتع روستاهای گزنه چاک و قوشه لانه خورگام و همچنین از شرق به اراضی جنگلی و مراتع و از غرب به جنگل شینه چاک و مراتع لاباربن محدود می‌شود. این روستای زیبا و منحصر به فرد در دامنه رشته کوههای البرز میهمان ماندگار ارتفاعات و بلندی‌هاست و نزد اهالی به عنوان سرزمین چشمه‌های گوارا و سر سبز محسوب می‌شود. داماش از روستاهای بسیار مرتفع استان گیلان است، به طوریکه حدود ۱۸۰۰ متر از سطح دریا بلندتر است. این روستا با طبیعت زیبا و منحصر به فرد خود و همچنین با گونه‌های گیاهی متنوع و کمیاب مثل گل نادر سوسن چلچراغ از اهمیت خاصی در بین گردشگران برخوردار است.
گل سوسن سفید نخستین بار توسط محققی به نام (لدربوری) کشف شد و در سال ۱۳۵۴ از طرف اداره محیط زیست استان گیلان زیستگاه این گل کمیاب به عنوان اثر ملی به ثبت رسید. فصل رویش و شکوفایی گل زیبای سوسن چلچراغ در اواخر بهار و اوایل تابستان میباشد و یکی دو هفته‌ای چشمان مشتاقانش را می‌نوازد. روستای زیبای داماش در سال ۱۳۸۷ به عنوان روستای نمونه گردشگری به ثبت رسید.
تابستان در این منطقه بسیاردل انگیز و زیبا و مطبوع است. داماش دارای آب و هوای خنک با بارش باران و مه در اکثر زمانها است. این ویژگی جلوه‌ای خاص و چشم اندازی خاطره انگیز برای گردشگران به همراه دارد.
رودسر
قدیمی ترین نام رودسر که از منایع معتبر به دست آمده "کوتم یا هوسم" است. این شهرستان با وسعتی حدود 1340 کیلومتر مربع در شرق استان و سومین شهر وسیع گیلان می باشد. رودسر از شمال به دریا، از جنوب به سلسله جبال البرز، از شرق به استان مازندران و غرب به لنگرود منتهی می شود. قومیت مردم رودسر گیلک و به زبان گیلکی با لهجه بیه پیش تکلم می کنند. بافت چادر شب، لباس قاسم آبادی، حصیر، جوراب پشمی، زنبیل، نمد و تولید انواع سرامیک و سفال از مهمترین صنایع دستی رودسر محسوب می شود.
جاذبه های گردشگری و تاریخی رودسر
منطقه ییلاقی جواهردشت
منطقه سفید آب رحیم آباد
منطقه جنگلی و کوهستانی سرولاتپچشمع آب معدنی سیجران
دهکده های ییلاقی شوییل و لسبو
مجموعه ساحلی و اقامتی چابکسر و رودسر
مجتمع ساحلی کلاچای
واجارگاه
پارک جنگلی لَلِه رود
قلعه بند بن قاسم آباد
پل تاریخی تمیجان
گنبد هشت ضلعی پیر محله
"جواهر دشت" در 26 کیلومتری محله سیاهکل رود در شرق استان گیلان ودر شهرستان رودسر واقع شده است. روستای سرولات و منطقه ییلاقی جواهردشت از کم نظیرترین مناظر طبیعی و گردشگری شرق گیلان و عروس طبیعت شهرستان رودسر است. جواهردشت، جواهری در خطه سرسبز گیلان است. طبیعت بکر، دشت های وسیع و سرسبز، هوای پاک، سکوت وصف ناپذیر و... همه و همه در این منطقه زیبا در شرق گیلان جمع شده تا گردشگران و مسافران ایرانی و خارجی را به سوی خود بکشاند. قبل از ورود به محله جواهردشت آستانه متبرکه «نقره عباس» در دشتی زیبا و وسیع قرار دارد که معمولاً اهالی و مسافران برای زیارت و سیاحت به آنجا می روند تا چشم انداز زیبای آن را ببینند. وجود گیاهان زیبا مانند «میش گوش» و انواع گل های مختلف با رنگ های متفاوت از جمله زیبایی های این منطقه است. در ضلع جنوبی جواهردشت قله بلند و زیبای سماموس با غرور و سرافرازی قد برافراشته و با ارتفاع ۳۶۲۰ متر از سطح دریا جواهر دشت را در پناه خویش گرفته است.
شهر "واجارگاه " در منتهی الیه شرق گیلان در بخش کلاچای شهرستان رودسر قرار دارد. واجارگاه دارای باغات بسیار چای و مرکبات است. ارتفاعات شهر به ویژه جاده کوهپایه ای مسیر بزکویه بسیار زیبا و چشم نواز است.
"چشمه دمکش" در 5 کیلومتری غرب چابکسر در زیر درختان تنومند واقع شده است و برخلاف چشمه های معمولی جریان آب آن قطع و وصل می گردد. بدین معنی که هرچند دقیقه جریان آب قطع می شود و سپس بار دیگر آب گردش خود را آغاز می کند. آب این چشمه برای دفع سنگ کلیه و جبران کمبود آهن مفید است.
آبشار سحر انگیز "میلاش" شاخص ترین، بزرگ ترین و زیباترین آبشار منطقه رحیم آباد است که در یک کیلومتری غرب روستای میلاش و در مسیر رودخانه میلاش قرارداشته و از کوه بندبن سرچشمه می گیرد و درارتفاع ۸۰۰ متری از سطح دریا و در۷۰۰ متری غرب رودخانه پلورود قراردارد.
این آبشار به ارتفاع ۲۵ متر، عرض هشت متر و مساحت ۱۵۰ متر است، آب از شیب ۸۵ درجه به پایین با فـشار سرازیر می شود.
در تابستان هفت پره آبی دارد و عمق استخر آن در۷۰ سانتی متر متغیر است چون آب آن بصورت پلکانی سقوط می کند استخری عمیق پای آن ایجاد نشده است.
سیاهکل
شهرستان سیاهکل با وسعتی حدود یکهزار و 48 کیلومتر مربع در شرق استان گیلان واقع شده است. سیاهکل از شمال و شرق به لاهیجان، از جنوب به رودبار و از غرب به رشت محدود می‌شود. ترکیب اصلی مردم سیاهکل را گیلکها تشکیل می‌دهند که گویش دیلمی دارند. کاروانسرای تی‌تی بر ساحل رودخانه شیم‌رود و در محل تلاقی دو رودخانه شیم‌رود و باباکوه در 10 کیلومتری جاده سیاهکل به دیلمان و بر پای تپه‌ای نسبتاً بلند و سرسبز قرار دارد.
اقتصاد این شهرستان بر پایه دامداری و کشاورزی بوده که عمده‌ترین تولیدات آن میوه، پرورش کرم ابریشم، عسل مرغوب و محصولات جالیزی است که در کنار آن تولیدات سفال تزئینی و دوخت لباس‌های محلی و معرق نیز رونق ویژه‌ای دارد.
جاذبه های تاریخی و گردشگری:
آبشار لونک
منطقه سرسبز دیلمان و اسپیلی
چشمه آب معدنی لاریخانی
منطقه آغوزی
آبشار بابا ولی غار اسپهبدان
تی تی کاروانسرا
مناطق باستانی قلعه کوتی
کوه پس و حسنی محل
قلعه دیده بانی روستای گرماور
حمام تاریخی دیلمان
غار لو علی (زاگام)
"آبشار لونک "در مسیر لاهیجان به دیلمان و پس از شهر سیاهکل قرار دارد. آبشار بسیار زیبایى در منطقه جنگلى است که در کنار جاده کوهستانى لاهیجان به دیلمان قرار دارد. این آبشار طبیعی و دارای طبیعت بکر و دیدنی است . در فصل بهارو پاییزآب فراوانی دارد و در تابستان کم آب می باشد. این منطقه علاقه مندان خاص خود را دارد و زوج های جوان در روز عروسی خود به کنار این آبشار آمده و عکس های به یاد ماندنی می گیرند. این آبشار در منطقه جنگلی کنار جاده کوهستانی سیاهکل به دیلمان پس از شهر سیاهکل قرار دارد و فاصله آن تا شهر سیاهکل حدود ۲۵ کیلومتر است. این آبشار دوقولو می باشد. این تنها یکی از آبشارهای کوچک و بزرگ این منطقه می باشد. این آبشار در فصل بهار و پاییز آب فراوانی دارد و در تابستان کم آب می باشد
شفت
شاید نام شفت به عنوان یکی از شهرستان‌های گیلان برای خیلی‌ها آشنا باشد. شهری که به آن کمتر از سایر شهرستان‌ها پرداخته شده و کمتر به مردم معرفی شده است. در صورتی که این شهرستان دارای مکان‌های گردشگری فراوان بوده و جاذبه‌هایی زیبایی نسبت به سایر شهرستان‌های استان دارد.منطقه گیلان، شهرستان شفت ناحیه‌ای کوهستانی و تاقدیس مانند است که در منتهی الیه گوشه شرقی رشته کوههای تالش جای دارد. شفت جلگه‌ای سرسبز است که درختان انبوهی را در دل خود جای داده است.شفت روستایی‌ترین شهرستان استان گیلان است، شهرستانی که دور تا دورش را روستاها فرا گرفته است، جنگل و کوه از یک طرف و شالیزارهای برنج و باغات چای از سوی دیگر، هر یک از روستاهای شفت را زیبا کرده است.از پرطرفدارترین این روستا میتوان به دوبخشر، گیلده، کمسار، سیاهمزگی، شالما، سفیدمزگی، بیالوا، چماچا، کاظم آباد، صیقلان، بداب، درودخان، چناررودخان، طالقان، چوبر، ویسرود، جیرده و پده اشاره کرد.
شفت که یکی از مناطق چند گانه فومنات میباشد به رسم دیرباز این منطقه، بازار هفتگی دارد. نمونه این بازارها را در بیشتر شهرهای استان گیلان از جمله فومن، صومعه سرا و رشت میتوان دید.فلسفه این بازارها با توجه به نوع محصول کشتی در هر شهر و برنامه ریزی اجتماعی، ایجاد می‌شده است. در شفت روز دوشنبه (دوشنبه بازار) و در نصیرمحله روز چهارشنبه (چهارشنبه بازار) و در چوبریکشنبه بازار.
نقاط دیدنی:
پل تاریخی لیشاوندان
مجموعه باستانی کمسار
خانه قدیمی فرضعلی خرم واقع در روستای ملل چاله بیجارسر
خرفکل
پارک جنگلی چوبر
مناطق ییلاقی امامزاده ابراهیم و امامزاده اسحاق و چنار رودخان
آبشارهای این شهرستان نیز شامل دودوزن واقع در روستای خرمکش، لاس پشت واقع در روستای لپوندان، دیواکل واقع در روستای علیسرا و وزنه بن واقع در روستای سفید مزگی دیوان دره واقع در روستای طالقان است.
لیشاوندان، ملاسرا، کوزه گران، گیج سرا واقع در روستای مژدهه، چماچا، خرطوم، نورماس واقع در روستای کلاچ خندان استخرهای طبیعی این شهرستان هستند.
از جمله جاذبه‌های زیارتی این شهرستان هم میتوان به" امامزاده ابراهیم شهرستان شفت" اشاره کرد.امامزاده ابراهیم در محلی به همین نام نزدیک روستای طالقان در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شفت واقع شده، مطابق شجره نامه موجود امامزاده ابراهیم (ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) است.
"امامزاده اسحاق (ع)" در محلی جنگلی به نام سیاه کوه در ۲۵ کلیومتری جنوب شفت قرار دارد و مطابق شجره نامه موجود بقعه مدفن امامزاده اسحاق (ع) برادر امام رضا (ع) و خواهرش خیرالنساء خواهر حضرت معصومه (ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) است.
کوههای بسیار سرسبز و سر به آسمان کشیده شفت جلوه‌ای از قدرت الهی است. طبیعتی بکر که هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند. حرکت در میان کوههای بلندی که از پای آنها رودهای پرآبی جریان دارد، بسیار لذت‌بخش است. هم صحبت شدن با چوپانان در مسیر این کوهپیمایی هم خالی از لطف نیست.
شلمجار، آرنانگاه، ونی، شمشیر ژنه لاس، سوته و اسکندر کل از ییلاقات بسیار زیبای کشور هستند که به دلیل بکر بودن، صیقلی است برای روح بیمار ما که در زندگی غرق شده‌ایم. اگر قصد جوان شدن دارید حتما سری به ییلاقات شفت بزنید. اگر کوهنورد حرفه‌ای هستید، می‌توانید از ییلاقات شفت گذشته و خود را به ارتفاعات رودبار گیلان و یا طارم زنجان برسانید.
جشن‌های شاد نوروزی که از دیرباز در سرزمین گیل و دیلم برگزار می‌شده حالا روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود. مراسمی مانند نوروزی خوانی و عروسه گوله هم سال به سال کمرنگ‌تر می‌شود و مردم کمتری دست به این کار می‌زنند، با این وجود این مراسم هنوز در شفت و روستاهای آن انجام می‌شود و طرفداران بیشماری دارد.
نوروزی خوان با آوازش پیشاپیش نوروز را به صاحب خانه تبریک می‌گوید و برای سلامتی و سرسبزی‌اش در سال آینده شاخه‌ای از شمشاد را به او می‌دهد. صاحبخانه نیز به رسم مهمان نوازی به نوروزی خوان تخم مرغ، برنج یا پول می‌دهد.
عروسه گولی نیز نام نمایشی است که از شاخص‌ترین نقش‌های آن میتوان به نازخانم و غول اشاره کرد. ناز خانم به سان بهاری است که با ناز و کرشمه در حال آمدن است و غول همان زمستان است که صورتش از کهنگی سیاه شده است. غول پس از مبارزه شکست می‌خورد و بهار به خانه‌ها می‌آید. عروس گوله در روستاهای شفت هنوز برگزار شده و هر سال در شفت نیز اجرا می‌شود. بازار شفت در این روز سراسر شادی است.
صومعه سرا
این شهرستان که سال ۱۳۳۸ به شهرستان تبدیل شده است بامساحتی معادل ۹/۵۷۲ کیلو متر مربع در ۲۳ کیلو متری شهر رشت واقع شده است وباشهرستان رشت ، فومن ، رضوانشهر، ماسال ، انزلی همسایه است.این شهرستان‌که در زمینی مسطح و جلگه ای واقع شده است دارای آب و هوای مطبوعی است.
شهرستان صومعه سراشامل سه بخش مرکزی، کوچک جنگلی ، تولم و ۷ دهستان ، هنده خاله ، گوراب زرمیخ ،مرکیه ، طاهر گوراب ضیابر، کسما و نیز ۱۵۱ آبادیست که از این تعداد ۲ آبادی خالی ازسکنه است.
شهرستان صومعه سرا در قدیم یکی از روستاهای کسما به شمار میرفته وسپس به خاطر اهمیتی که پیداکردوسعت گرفت وکسما در حال حاضر یکی از روستاهای این شهرستان است .نام صومعه سرا بهقولی برگرفته از نام عارف قرن چهارم وپنجم (ه.ق) ” شیخ عبدالله صومعی” است و به قولی دیگر وجود صومعه هایی که در این شهر بوده علت اصلی این نام گذاریست .
گفتنیاست روستای کسما در زمان نهضت جنگل مرکز اولین تشکیلات نظامی و اداری جنگلیان به رهبری میرزا کوچک جنگلی بوده اما پس از مدتی به دستور میرزا تشکیلات اداری جنگلیان به خانه اربابی حاج محمد قلی ( معروف به درخانه) و مدرسه نظام جنگل به حسینیه کسماانتقال یافته و مرکز ستاد میرزا کوچک خان گردیده است
مردم صومعه سرا به زبان گیلکی و لهجه بیه پس صحبت می کنند و کشاورزی از عمده فعالیت های رایج آنهاست از محصولات مهم کشاورزی این منطقه برنج ،توتون ومحصولات جالیری قا بل ذکر است که تولید برنج ان در رتبه دوم استانی بعد استان شهرستان رشت قرار دارد.پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل نیز در این شهرستان دارای موقعیت ممتازکشوری است . در بخش منابع طبیعی ، از نظر کاشت صنوبر تولید چوب مقام اول را داراستولی در زمینه دامداری به دلیل کم بودن وسعت شهرستان رشد چندانی نداشته است.
جاذبه های تاریخی و گردشگری
تالاب هند خاله
نرگستان و سیاه درویشان
باغات چای و مزارع توتون
دهکده ییلاقی تنیان
پارک جنگلی سیاه کوه
خرابه های قدیمی گسکر هفت دغنان
مناره آجری گسکر
پل خشتی پردسر یا خشت پل
"محوطه تاریخی هفت دغنان" در شهرستان صومعه‌سرا، بخش مرکزی، دهستان ضیابر و روستای بهمبر قرار دارد. این شهر قدیمی و تاریخی که به گفته باستان‌شناسان حداقل ۱۲۰۰ سال قدمت دارد در منطقه گسکر صومعه سرا قرار دارد و در گذشته مرکز حکومت گسکرات بوده است. ویرانه‌ها و خرابه‌های به جا مانده شهر تاریخی هفت دغنان نشان از یک منطقه باستانی دارد. در سال ۱۳۸۲ باستان‌شناسان بقایایی از یک گورستان دوره اسلامی را در آن شناسایی کردند.
"منطقه پناهگاه حیات وحش سلکه" به عنوان پناهگاه حیات وحش تعیین گردید که در قسمت جنوبی تالاب انزلی و در محدوده شهرستان صومعه سرا قرار دارد که از شمال به تالاب از جنوب به حاشیه مزارع روستاهای هنده خاله و صوفیانده از غرب به رودخانه هنده خاله و از شرق به رودخانه ترابخاله محدود است. پناهگاه حیات وحش سلکه یکی از تالابهای با ارزش شمال کشور است که سالانه تعداد متنابهی از پرندگان مهاجر در این تالاب زندگی می نمایند.بخش یاز این منطقه به صورت تالابی و بخشی دیگر آن بصورت چمنزار و مرتع بوده که از نظر زیستگاه انواع غازها فوق العاده حائز اهمیت و موردنظر بوده که در طول سالیان متمادی در اثر پایین رفتن سطح آب دریای خزر و در نتیجه پائین رفتن سطح آب تالاب انزلی منطقه سلکه نیز با خطر نابودی مواجه گردید که در سال ۱۳۵۴ مطالعاتی در زمینه جلوگیری از نابودی این منطقه با ارزش انجام گرفت که درنهایت جهت احیاء این منطقه یک سد خاکی در ضلع شمالی منطقه حد فاصل رودخانه هنده خاله و ترابخاله به طول ۲۴۰۰ متر به عرض ۶ متر در پایه و ۳ متر در تاج و ارتفاع ۵/۱ متر احداث گردید تا در طول فصل مهاجرت پرندگان به این تالاب نزولات جوی را در خود ذخیره نموده و محیط زندگی پرندگان در آن حفظ گردد.
"پل تاریخی گوراب تولم" شهرستان صومعه سرا یادگار بجا مانده از دوران قاجاریه می باشد. این پل در منتهی الیه شمال غربی روستای گوراب تولم صومعه سرا بر روی یکی از شاخه های فرعی رودخانه گازروبار و در جهت شرق به غرب قرار دارد.
جهت پل شرقی – غربی به طول ۱۷ متر و عرض سه متر و دارای یک دهانه با قوس جناغی است، جان پناه جنوبی تقریبا سالم مانده و ارتفاع آن ۸۰ سانتیمتر و عرض آن ۵۰ سانتیمتر است در حالیکه جان پناه شمالی پل تا ۸۰ درصد تخریب شده که ارتفاع باقی مانده جان پناه در ضلع شمالی در بعضی نقاط به ۳۰ سانتیمتر می رسد.
"حمام قدیمی کسما" با بافت سنتی و پیشینه تاریخی ۷۰ ساله خود ، یکی از بناهای تاریخی شهرستان صومعه سرا به شمار می رود که در کنار راه جاده کنونی کسماء واقع شده است.
این حمام دارای دو حوض آب سرد و گرم بوده است و آب آن نیز با آب رود و قنات تامین می شده است . در قسمت های مختلف حمام معمار با استفاده از پوشش گنبدی و عرقچینهای زیبا به مسقف کردن بنا همت گماشته است
فومن
فومن شهرستاني است كه در محدوده جنوب غربي استان گيلان واقع شده و با وسعتي معادل 9/777كيلومتر مربع ازآن به عنوان يكي از 16شهرستان گيلان،از نظر تقسيمات كشوري شامل دو بخش:مركزي و سردار جنگل ،دو شهر به اسامي :فومن و ماسوله و شش دهستان به اسامي: آليان، رودپيش، سردار جنگل ،گشت؛ گوراب پس، ولولمان است.
فومن با اراضي دشت سرسبز ومناطق كوهستاني و كوه پايه اي، يكي از قديمي ترين و تاريخي ترين منطقه ي شمالي ايران بوده وداراي قدمتي چند هزار ساله است. اين منطقه ي كهن سابقه ي آن به دوران پيش از اسلام (باستان) ميرسدودر قرون گذشته از مراكز سياسي و اقتصادي بخش بيه پس گيلان (گيلان غربي) شمرده ميشد وتااوايل قرن يازدهم هجري، يعني سالهاي آغازين ساطنت شاه عباس كبير صفوي،مركز بخش گيلان غربي و همچنين تختگاه و كانون فرمانروايان محلي نيز محسوب مي گرديد.
اهالی این شهرستان از دو قوم عمده :«گیلک» و «تالش» میباشند که گیلکها با زبان گیلکی در نواحی جلگه ای و تالشان نیز با زبان کهن تالشی بیشتر در نواحی کوهستانی و کوهپایه ای به سر میبرند.علاوه بر این عدهای از مهاجرین ترک و کرد هم در برخی از نقاط شهری و روستای شهرستان زندگی میکنند که هرکدام دارای زبان،آداب و رسوم خاص خود میباشند.از نظر دیانت و مذهب نیز به جز عده ای اندک از اهل تسنن بقیه شیعه اثنی عشری بوده یابه عبارت دیگر 12امامی میباشند.
شهرستان فومن از نظر صنعت توریسم (گردشگری)وهم چنین اکو توریسم(طبیعت گردی)از جایگاه ویژه ای در گیلان و حتی ایران برخوردار بوده وبا چشم اندازهای بی نظیرش به یکی از قطبهای توریستی تبدیل گشته است.در یک تقسیم بندی کلی جاذبه های گردشگری این شهرستان را به پنج بخش (طبیعی،تاریخی،مذهبی، فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی)میتوان تقسیم نمود که بی شک حفظ و مرمت هرکدام از آنان ضروری و لازم خواهد بود.در پایان دواثر تاریخی مهم این شهرستان معرفی میگردد.
جاذبه های تاریخی و گردشگری
تالاب خطیب سراگوراب و کهنه گوراب
پارک تفریحی
جنگلها و مراتع سبز
غار فوشه
مجموعه گردشگری و تاریخی قلعه رودخان
شهرک ماسوله
"رودخان" نام قلعه‌ای است متعلق به دوره سلجوقیه که بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای رودخان بنا شده و 6/2هکتار مساحت و 65 برج و بارو و دیواری به طول 1500 متر دارد. رطوبت بیش از حد هوا باعث رویش گیاه در لابه‌لای دیوارهای قلعه و پوسیدگی آنها شده، اما با این حال در مقایسه با قلعه‌های دیگر، رودخان سالم مانده است.
قلعه عظیم و شگفت‌انگیر رودخان در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی فومن که در حوزه جغرافیایی این شهرستان قرار دارد در قله کوهی در دل جنگل آرمیده است. برای رسیدن به قلعه پس از عبور از شهر فومن، روستاهای گشت، کردمحله، گشت رودخان، سیاه کش، سیدآباد و قلعه رودخان در جاده ای که نیمی از آن آسفالت و نیمی دیگر خاکی است باید طی مسیر کرد و به روستای حیدرآلات که جاده‌ای اتومبیل رو به آن ختم می‌شود، رسید.
این مسیر تا قلعه را باید با پای پیاده که حدود ۵ کیلومتر است طی کرد. زمان لازم برای طی کردن این مسیر با پای پیاده حدود یک ساعت و نیم است که مقداری از آن را از طریق پله‌های احداثی باید طی کرد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، این دژ عظیم که به قلعه روخان (رودخان) موسوم است، طى وقایع و رویدادهایى که پس از دوره ساسانى به وقوع پیوست، تخریب شد، اما در قرن ۵ و ۶ هجرى قمرى و در زمان حکومت سلجوقیان تجدید بنا شد و به همین جهت در شمار قلاع اسماعیلیه مشهور است.
از روستای قلعه رودخان تا قلعه رودخان طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد که توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت طولانی به سمت آسمان قد علم کرده و نور از لابه لای شاخه‌های این درختان به پایین می‌ریزد. ارتفاع قلعه بین 665 تا 715 متر از سطح دریا میباشد. در سمت راست قلعه، رودخانهای به همین نام قرار دارد که از ارتفاعات، سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است.
ارتفاع دیوارها متفاوت و از 3 تا 10 متر متغیر است و در نقاط نفوذپذیر قلعه، دیوارها و باروها قطور و ارتفاع بیشتری دارند.
انتخاب مکان مناسب، بهره گیری از مصالح مقاوم، استفاده از شیوه های مختلف معماری و ایجاد اشکال هندسی متنوع، عظمت خاصی به این مجموعه داده است. فرم کلی قلعه نامنظم است و از دو بخش شرقی و غربی تشکیل شده است.بخش غربی، شامل دروازه ورودی، چشمه، حوض، آب انبار و سردخانه، حمام، آب ریزگاه، شاه نشین و تعدادی واحد مسکونی که به وسیله برج و باروهایی محصور شده اند.
"ماسوله"در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد. این شهر در ناحیه ای کوهستانی و جنگلی در دامنه ای صخره ای با وسعت ۱۶ هکتار و ارتفاع ۱۰۵۰ متر از سطح دریای آزاد ساخته شده است. ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد و از غرب به خلخال ، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است.
این شهر طی شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. زبان مردم ماسوله تالشی است. قلل مهم ماسوله عبارت اند از : شاه معلم ( شامولوم ) ، آسمان کوه ، لاسه سر ، تروشوم و کله قندی. که قله شاه معلم با ارتفاع ۳۰۵۰ متر بلند ترین نقطه استان گیلان می باشد.
"آبشار لارچشمه" قبل از روستای ماسوله قرار دارد. در همین محل و در کنار جاده فومن به ماسوله چشمه لارچشمه از کوه می جوشد. رستوران ، قهوه خانه و استراحتگاه در مجاورت آن ایجاد شده است. ارتفاع آبشار در حدود ۶ متر و حوضچه آب کوچکی در پای آن ایجاد شده است. آبشار در ارتفاع ۶۷۰ متری از سطح دریا واقع است و در میان منطقه ای با جنگلهای انبوه قرار گرفته است. وجود آبشارها و چشمه های متعدد در اطراف ماسوله ، زیبایی طبیعت آن را دو چندان نموده است .آبشارهای این منطقه بصورت پراکنده در اطراف ان دیده می شوند. از آبشارهای ماسوله میتوان به آبشار کوشم، آبشار ماسوله رودخان ، آبشار خرم بو ( خربو ) و آبشار لار چشمه اشاره نمود که هر کدام میتوانند بهانه ای جهت بازدید از طبیعت زیبای ماسوله باشند.
لاهیجان
لاهیجان یکی از شهرهای دیدنی و با جاذبه‌های فراوان گردشگری استان گیلان است و در شمال دیلمان قرار دارد. منطقه لاهیجان از شمال به دریای خزر، از شرق به لنگرود، از جنوب به دیلمان، از جنوب غربی به سیاهکل و از غرب به آستانه اشرفیه محدود می‌شود. موقعیت جغرافیایی این شهر در ناحیه کوهپایه‌ای قرار دارد و تپه‌ماهورهای آن را بوته‌های چای پوشانده‌است. لاهیجان معروف به عروس شهرهای گیلان دارای چشم اندازها و جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا میباشد که همجواری شهر با یکی از زیباترین کوههای منطقه و دسترسی آسان به آن با چشم اندازهای کوهپایه‌ای شامل باغهای سرسبز چای و مزارع برنج و چشمه‌های متعدد آن در سطح ملی و حتی فراملی در بخش گردشگری سرآمد است.
این شهر ساخته‌شده بر سرزمینی هموار و جلگه‌ای است که حاصل رسوبات به جای مانده از رودهای گیلان است. از نظر موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های تاریخی یکی از شهرهای مهم استان گیلان به شمار میرود و مدت‌ها مرکز بخش بیه‌پیش این استان بوده‌است.
مردم لاهیجان بیشتر گیلک هستند و گالش به ساکنین ارتفاعات این منطقه اطلاق می‌شود که آنها هم تیره‌ای از گیلکان بوده و زبان‌شان گیلکی است.زبان گفتاری مردم لاهیجان، گیلکی (بیه پیش) است که با گیلکی رشت (بیه پس) از نظر آوایی، واژگانی و پاره‌ای ویژگی‌های دستوری تفاوت‌هایی دارد. گیلکی بیه پیش خود از گونه‌ای که در نواحی کوهستانی به آن سخن گفته می‌شود، یعنی گالشی، متمایز است.آب و هوای آن در بخش جلگه‌ای، معتدل و مرطوب و در قسمت کوهستانی سردسیر و خوش آب و هوا است. در واقع آب و هوای این شهرستان آب و هوای مدیترانه‌ای است.
جاذبه های تاریخی و گردشگری:
تله کابین
تالاب بین المللی امیر کلایه
بام سبز و استخر لاهیجان
آبشار شاه نشین
موزه تاریخ چای ایران و آرامگاه کاشف السطنه
پل خشتی لاهیجان
حمام گلشن
بافت تاریخی لاهیجان
غار شیخان بر یا شیخان ور
خانه محمد
آرامگاه شیخ زاهد گیلانی
باغات سرسبز چای
"بقعه شیخ زاهد گیلانی"با تمام زیبایی معماری و مسیری پر از جاذبه طبیعت گردی، نشان دیگری از زیبایی‌های گردشگری گیلان است. این بنای تاریخی در بیرون شهر لاهیجان و در روستای شیخانه ور، بر سر راه لاهیجان به لنگرود و بر دامنه کوه واقع شده است.
"شیطان کوه" سر سبز که در امتداد سلسله جبال البرز واقع شده و با ارتفاعی نزدیک به ۶۰ متر از درختان و شمشادهای کوتاه و سبز پوشیده شده و در ناحیه شرقی شهر لاهیجان قرار دارد . این کوه بعلت واقع شدن در داخل مجموعه شهری باعث به وجود آمدن چشم اندازهای زیبایی شده و گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می کند.
"آبشار شیطان کوه" از بدنه شیطان کوه به پای کوه سرازیر می شود به وسیله پمپاژ آب از استخر تغذیه شده و حوضچه هایی برای تخلیه و حرکت آب در پایین آن احداث شده است .در کنار این آبشار یک راه پلکانی تا قله کوه وجود دارد که گردشگران با پشت سر گذاشتن بیش از ۷۵۰ پله که از کنار آبشار و پای کوه آغاز شده و از داخل درختان سر سبز می گذرد به قله کوه و بام سبز می رسند.
"استخر لاهیجان" در پای شیطان کوه استخری بزرگ به وسعت ۱۷ هکتار قرار دارد که گفته می‌شود به دستور شاه عباس احداث شده است .استخر دارای جزیره ای زیبا می باشد که توسط یک پل به حاشیه جنوبی آن متصل شده است طول حاشیه این استخر نزدیک به دو کیلومتر بوده که در کنار بلواری زیبا قرار دارد که دور تا دور استخر را احاطه کرده و از مراکز دیدنی و تفریحی مهم لاهیجان میباشد.
"بام سبز" در سالهای اخیر با طراحی شهرداری لاهیجان ، فضایی در بالای شیطان کوه ایجاد شده که به علت مشرف بودن به شهر به نام بام سبز شناخته می‌شود. این محوطه سبز و زیبا به وسیله گذرگاهی از ورودی کوه و میان درختان به آبشار شیطان کوه متصل می‌شود. مجموعه بام سبز به علت جذابیت و منتهی شدن به مجموعه ارتفاعات مشرف به شهر و باغات چای، تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به خود جذب کرده است. تماشای روزها و شب‌های لاهیجان ازفراز بام سبز، از دیگر جاذبه‌های این مجموعه تفریحی میباشد.
"تله کابین" از دیگر جاذبه های تفریحی می باشد که با کوشش شورای اسلامی شهر و شهرداری توسط شرکت خصوصی احرار، در سال ۱۳۸۴ احداث شده است. طول این تله کابین یک هزار و ۵۵۰ متر می باشد که از بام سبز به قله تاج خروس کشیده شده و در هر ساعت یک هزار نفر را جا به جا می نماید. این تله کابین دارای دو ایستگاه و پنج دکل بوده و ۳۵۰ متر در مرتفع ترین نقطه از سطح دریا ارتفاع دارد.احداث پارک مجهز به رستوران، کافی شاپ و انواع غرفه های آلاچیق و ایجاد فضای مناسب برای گردشگران از دیگر برنامه هایی است که برای احداث در ایستگاه‌های تله کابین در نظر گرفته شده است.
"پارک بعثت (باغ ملی)"با وسعتی بیش از یکهزار و۲۰۰ متر مربع در مرکز شهر لاهیجان قرار دارد.
"پارک جنگلی میر صفا" در خیابان شقایق (منتهی به دانشگاه آزاد اسلامی) قرار دارد و دارای تعدادی آلاچیق بوده که مورد توجه گردشگران می باشد.
"تالاب بین المللی امیر کلایه"به وسعت بیش از هزار و دویست هکتار در ۴۰ کیلو متری شمال شهر لاهیجان و در کنار دریای خزر واقع شده و به دلیل نوع خاص اکوسیستم به دور از هر گونه آلودگی زیست محیطی بوده و دارای جاذبه های تفریحی زیادی می باشد.
"سواحل امیر آباد" شمالی‌ترین نقطه شهرستان لاهیجان، به دریای خزر و سواحل امیر آباد منتهی می‌شود که از جذابیت‌های زیادی برخوردار است.
"روستای بکر و زیبای چی چی نی کوتی" که معنی آن لانه گنجشک می باشد. با گشت و گذار در جنگل های کوهپایه ای روستای چی چی نی کوتی معنای اصلی طبیعت بکر را درک خواهید کرد. طبیعتی که هنوز از گزند ما آدمیان آسیبی ندیده است و هنوز گونه های جانوری مختلف از جمله خرس قهوه‌ای، شغال و روباه و کفتار و نوعی خوک خاکستری در این جنگلها زندگی میکنند. در ضمن تقریبا در پایان فصل بهار و آغاز فصل تابستان نوعی خاص از تمشک وحشی در بیشه زارهای این روستا می‌روید که قطعا طعم آن را جایی دیگر نچشیده اید.باشد که این طبیعت بکر و زیبا پاک و بکر و زیبا باقی بماند.
لنگرود
شهرستان لنگرود در 60 کیلومتری رشت و در شرق استان گیلان واقع شده است و از شمال به دریای خزر، از شمال شرقی به شهرستان رودسر، از جنوب شرقی به املش و از جنوب غربی به سیاهکل و از شمال غربی به لاهیجان محدود می شود
این شهرستان دارای دو ناحیه عمده جغرافیای جلگه ای و کوهستانی است .درناحیه جلگه ای نوار باریک ساحلی و در ناحیه کوهستانی محدوده های کوهپایه ای، جنگلی و مرتعی در ارتفاعات به چشم می خورد مهمترین رود خانه جاری در شهرستان «شلمانرود» است .
شهرستان لنگروددرسال ۱۳۳۶ از لاهیجان مجزا و شهرستانی مستقل گردیدکه شامل سه بخش : مرکزی، اطاقور، کومله، هفت دهستان : اطاق ور، لات بیل، دریاسر، مریدان، چاف، دیوشل و گل سفید می باشد.
لنگرود دارای قدمت تاریخی زیادی می باشد و نام آن ۹۰۰ سال قبل (۵۱۲ هجری قمری )در کتب تاریخی آمده است. بافت قومی مردم گیلک و به زبان گیلکی با لهجه بیه پس تکلم می کند . از نوشته های تاریخی چنین استنباط می شود که زمین های اطراف لنگرود باتلاقی بوده و ساخت و ساز را دچار مشکل می نمود .اما به مرور زمان و توسعه تجارت در گیلان لنگرود هم رونق یافته و در زمینه کشاورزی خصوصا کشت کنف از شهرهای مهم محسوب گردیده،همچنین در زمینه صنعت دارای صنایع فلزی از جمله تفنگ سازی (شکاری)بوده که به علت مرغوبیت و کیفیت خریداران زیادی داشته است .شهر لنگرود در گذشته مانند شهرهای گیلان از خانه های پراکنده ای بین مزارع و توتستان و بیشه ها تشکیل می شد که بتدریج فاصله خانه ها کمتر شد و کوی هایی به وجود آمد .کشاورزی در لنگرود همچون دیگرمناطق استان گیلان از رونق برخوردار بوده و از محصولات عمده آن :انواع برنج، چای وصیفی جات را می توان نام برد . صید ماهی نیز از دیگر فعالیتهای رایج این شهرستان میباشد .
جاذبه های تاریخی و گردشگری
تالاب بین المللی کیا کلایه
پارک فجر
ساحل چمخاله
منطقه لیلاکوه
پارک جنگلی بلورد کان
پارک جنگلی خرما
منطقه ییلاقی هلودشت
پارک جنگلی مریدان
غار لیارود
پل خشتی لنگرود
خانه های منجم باشی و دریا بیگی
قلعه درزبن
پل آجری بلورد کان
بافت تاریخی لنگرود
مجموعه دریا بیگی
"منزل قدیم منجم باشی" که در فشکالی محله لنگرود است، نمونه اى از هنر معمارى گیلان در دوره قاجاریه و یکی از آثار قدیمی و تاریخی شهرستان لنگرود به شمار می رود. یکی از نوادگان وی میرزا موسی منجم باشی به فرمانروایی گیلان رسید و در سال ۱۲۲۰ هجری قمری قوای روس را در روستای پیله داربن رشت شکست سختی داد، از آن پس افراد این خاندان تا مدتهای زیاد در گیلان حکومت و وزارت داشته اند. خانه منجم باشی در فشکالی محله و جنب سبزه میدان لنگرود از املاک این خاندان است که تا امروز باقی مانده و در اصل شامل بیرونی، اندرونی، خلوت خانه، مسجد، حمام و… بوده است.
"تالاب کیاکلایه" از جمله آببندان های شهرستان لنگرود است که در حال حاضر مساحتی کمتر از صد هکتار دارد.
این تالاب که در گذشته از پهنه وسیعی برخوردار بوده ، به علت تبدیل شدن به جایگاه دفن زباله ، وسعت آن به صورت چشمگیری کاهش یافته و سطح تالاب پر شده است. با توجه به اینکه ارزش اقتصادی هر هکتار تالاب بیست برابر زمین کشاورزی است و بر اساس نقش گسترده تالاب در محیط زیست و سیمای اکولوژیک باید مدیریت این اکوسیستم ها منحصر به فرد مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
" پل خشتی قدیمی نالکیاشر" یکی از آثار باستانی، قدیمی و دیدنی در شهرستان لنگرود، میباشد؛ که قدمتش به حدود دوره صفویه می رسد. این پل خشتی، که در مسیر روستای لیالستان از روستاهای لاهیجان، به نالکیاشر است، از ابنیه قدیمی بشمار میایند. که به طرز جالب و زیبای دیدنی بنا شده است.
"لیلاکوه"در نزدیکی شهر لنگرود در استان گیلان، در شمال ایران قرار دارد؛ و یک منطقه توریستی و گردشگری بسیار زیبا وجذاب است؛ که هر ساله مسافران زیادی را به خود می‌کشاند. دامنه‌های این کوه امروزه تبدیل به قطب قهوه‌خانه‌ای گیلان گشته است. مسیر لیلا کوه در ابتدای لنگرود، و میدان فرمانداری، سمت راست، اولین خیابان از سمت لاهیجان است، “معروفترین قهوه خانه لیلاکوه نیز دیشلمه” میباشد. از کنار میدان لیله کوه که به چپ می‌پیچید، از کنار دیشلمه عبور می‌کنید. علی آباد و ملات و کومله؛ و بعد زیبائیهای آن طرف کوه لیله کوه یعنی اطاق ور (اطاقور) و در نهایت خرما بهشت پنهان ایران را، می توانید مشاهده نمایید.
"ساحل چمخاله" لنگرود با شرایط زیبا و دلپذیر خود در دنیا کم‌نظیر است. چراکه گفته می‌شود در دنیا دو شهر ساحلی به شکل دلتا وجود دارد که این حالت آب و هوای دلپذیری را برای این مناطق به وجود می‌آورد که لنگرود یکی از این دو شهر است. چَمخاله، منطقه‌ای ساحلی بسیار زیبا و منحصر به فرد در استان گیلان میباشد که این منطقه در حدود ۱۰ کیلومتری شرق لنگرود ۲۰ کیلومتری شرق لاهیجان و ۳۹ کیلومتری غرب رودسر قرار دارد. چمخاله از لحاظ ساحلی دارای یکی از بهترین سواحل ماسه‌ای میباشد که همه ساله در فصلهای بهار و تابستان پذیرای جمع کثیری از مسافران و توریستها میباشد.
یکی از آثاری که اخیرا بنا گردیده و از آثار دیدنی لنگرود به شمار میرود، مجتمع جهانگردی چاف چمخاله است این بنا که در 15 کیلومتری شهر لنگرود و در کنار رودخانه ای که مسیر آبش به طرف دریا است،قرار دارد.
بهترین ویژگی ساحل چمخاله، ساحل ماسه ای بسیارزیبا و رودخانه بزرگ چمخاله میباشد. چمخاله در زبان لکی از دو حرف بنام چم یعنی رودخانه و خاله یعنی انشعاب که در کل بنام انشعاب شده از رودخانه‌های مختلف تشکیل شده است.
ماسال
این شهر در فاصله 50 کیلومتری شمال غرب رشت واقع شده است. اقلیم معتدل و مرطوب آن به جهت واقع شدن در نزدیکی کوهستان های تالش از یک سو و دریای خزر از سوی دیگر از هر دو عامل جغرافیایی مذکوری متأثر می باشد. مردم ماسال به زبان تالشی تکلم می کنند و پیرو مذهب شیعه می باشند. طبیعت مناسب سبب رونق کشاورزی و دامداری گردیده است. از محصولات عمده ماسال می توان به برنج و فرآورده های دامی از قبیل شیر، پنیر، کره، عسل و ... اشاره کرد. شهرستان ماسال دو بخش مرکزی و شاندرمن دارد که هر دو آنها بهشتی دست نخورده در طبیعت به شمار می آیند.در شهرستان ماسال بیش از ۱۷ غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگترین آنها غار ” آویشو” است که بین مناطقی همچون ” تائی بنه”، “انده چو” و” خماسون ” در بستر دره ای کم آب قرار دارد.این غار شگفت انگیز که در حوزه جغرافیایی بخش “شاندرمن” شهرستان ماسال واقع شده از بزرگترین غارهای گیلان و در نوع خود یکی از کم نظیرترین غارها در سطح کشور است.
جاذبه های گردشگری و تاریخی
منطقه جنگلی طاسکوه و آری دول
منطقه باستانی اسبه ریسه با غارها و صخره های بلند
گردشگاه جنگلی ریزه مندان
ییلاق (شالماء، چسلی، بیلگاه دون، اسپی دشت، دشت النزه و ویرگاه، خندیله پشت، مارجونه، رشته پشت، وشنه راه، واشیار، اولسه بلنگاه، سیفی، نم نمه پشت، خشکه دریا، تلارگاه ملومه بند)
غار آویشو
مناطق باستانی درخانه، گیله سرا، وردم
منطقه یادمانی محل شهادت میرزا کوچک خان
مناطق ییلاقی تاریخی (سنگ بست، دره خون، خندیله پشت)
"غار آویشوی "در منطقه‌ای به همین نام در ۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهر شاندرمن شهرستان ماسال قرار دارد. غار آهکی آویشوی از لحاظ زمین شناختی جزو اشکال کار دستی در سنگهای کربناته به شمار میرود و در اثر عملکرد آبهای جاری روی این سنگها در مدت زمان بسیار طولانی شکل گرفته است. ستونهای آهکی، چشم اندازهای زیبا و منحصر به فردی را در این غار به وجود آورده‌اند. دهانه غار ۱۹ متر ارتفاع و ۱۴ مار عرض دارد. بیش از ۲ هزار متر از ژرفای غارآویشو که طویل ترین غار استان گیلان محسوب می‌شود توسط غارنوردان و کوه نوردان محلی مورد پیمایش و اکتشاف قرار گرفته است. قرار گرفتن غار آویشو در مجاورت سنگهای دگرگونی کمپلکس شاندرمن که بقایای دگرگون شده از پوسته اقیانوسی پالئوتتیس به شمار می‌روند بر زیبایی آن افزوده است.
در شهرستان ماسال بیش از ۱۷ غار بزرگ و کوچک وجود دارد که بزرگترین آنها غار آویشو است که در ارتفاع یک هزار و ۳۰۰ متری از سطح دریا و بین مناطقی همچون تائی بنه، انده چو و خماسون در بستر دره ای کم آب قرار دارد. این غار شگفت انگیز که در حوزه جغرافیایی بخش شاندرمن شهرستان ماسال واقع شده از بزرگترین غارهای گیلان و در نوع خود یکی از کم نظیرترین غارها در سطح کشور است. بر اساس پژوهش‌های زمین شناسان قدمت غار آویشوی که حدود ۲ کیلومتر طول دارد به حدود ۷۵ میلیون سال قبل بازمی گردد. در این غار ۷ آبشار و شمار زیادی قندیل وجود دارد. ۵ کیلومتری جنوب شرقی شفت واقع شده، مطابق شجره نامه موجود امامزاده ابراهیم (ع) از فرزندان امام موسی کاظم (ع) است.
